Futbol dünyasında, qol vurmaq bir komandanın uğurunun əsas amillərindən biridir. Qollar yalnız oyun nəticəsini təyin etmir, həm də onları bu idman növünün tarixində dönüş nöqtələrinə çevirir. Bəzi oyunçular, qol vurma bacarıqları və rekordları ilə tarixə adlarını əbədi yazdırıblar. Futbol tarixində ən çox qol vuran oyunçu rekordunun yalnız bir oyunçunun fərdi gücünü göstərməkdən başqa, həmin oyunçunun fərqli komandaların inkişafı və uğurunda da böyük təsiri olduğu vurğulanır. Bu rekordlar adətən mətbuatda geniş şəkildə yer alır və oyunçuların adlarını diqqət mərkəzinə gətirir. Bu məqalədə futbol tarixinin ən böyük qolçularını nəzərdən keçirəcəyik. Hazırda rəsmi qolların rekordçusu olan Cristiano Ronaldo-dan tutmuş, özünəməxsus oyun üslubu ilə bu idman növünün tarixində iz buraxan Pelé-yə qədər.
Futbol tarixində ən çox qol vuran oyunçu kimdir?
Cristiano Ronaldo – Futbol tarixinin ən çox qol vuran oyunçusu
Cristiano Ronaldo, 929 rəsmi qol ilə (klub və milli yarışlarda) futbol tarixində ən çox qol vuran oyunçu olaraq zirvədədir. Bu rekord 15 noyabr 2024-cü ildə qeydə alınıb və onun peşəkar karyerası boyunca göstərdiyi zəhmət və çalışqanlığın əksidir. Ronaldo, Manchester United, Real Madrid, Juventus kimi böyük klublarda və hal-hazırda Al Nassr-da oynayıb və hələ də dünyanın ən yüksək səviyyəli futbolçularından biri olaraq fəaliyyətini davam etdirir.
Ronaldo-nun qol statistikasına ayrılma:
- Daxili klub: 554 qol
- Xarici klub: 56 qol
- Milli qol: 135 qol
Lionel Messi – Həmişəki yaxın rəqib
Lionel Messi, 854 rəsmi qol ilə ikinci yerdədir. Bu Argentina oyunçusu karyerasının böyük hissəsini Barcelona klubunda keçirib və sonrasında Paris Saint-Germain-ə, indi isə Inter Miami-yə qoşulub.
Messi-nin qol statistikasına ayrılma:
- Daxili klub: 518 qol
- Xarici klub: 71 qol
- Milli qol: 112 qol
Messi, futbol tarixinin ən böyük oyunçularından biri olaraq, oyun üslubu və texniki bacarıqları ilə Ronaldo ilə böyük rekordlar uğrunda davamlı rəqabət aparmışdır.
Pelé – Əfsanəvi 762 rəsmi qol ilə
Pelé, Braziliyanın futbol əfsanəsi, 762 rəsmi qol ilə peşəkar karyerasında üçüncü sırada yer alır. Onun ümumi statistikası (qeyri-rəsmi və dostluq oyunları daxil olmaqla) 1280-dən çox qoldur, amma digər oyunçularla ədalətli müqayisə aparmaq üçün 762 rəsmi qol qəbul edilir.
Pelé-nin oynadığı klublar:
- Santos (Braziliya)
- New York Cosmos (ABŞ)
Pelé, qol rekordlarından əlavə, üç dəfə Dünya Kubokunu qazanması ilə də diqqət çəkir və bu, onu futbol tarixinin ən böyük əfsanələrindən birinə çevirib.
Rəsmi və qeyri-rəsmi futbol qolçularının statistikası arasındakı fərqlər
Niyə bəzi mənbələr oyunçuların qol sayını fərqli təqdim edir?
Futbolsevərlərin ən çox verdiyi suallardan biri, niyə bəzi mənbələr oyunçuların qol sayını fərqli şəkildə göstərir. Bu suala cavab vermək üçün "rəsmi qol" və "qeyri-rəsmi qol" anlayışlarının tərifini başa düşmək vacibdir.
- Rəsmi qollar: Bu qollar, daxili liqalarda, UEFA Çempionlar Liqasında, Dünya Kubokunda və milli yarışlarda vurulmuş qollardır.
- Qeyri-rəsmi qollar: Bu qollar dostluq oyunlarında, qeyri-rəsmi görüşlərdə və ya daha az əhəmiyyətli yarışlarda vurulmuş qollardır.
Bir çox rekord qeyri-rəsmi qolları da daxil edir, lakin daha dəqiq və ədalətli müqayisə üçün, adətən yalnız rəsmi qollar nəzərə alınır.
Dostluq oyunları, hərbi oyunlar və alt liqalarda vurulan qollar
Bəzi oyunçular dostluq oyunlarında, hətta hərbi oyunlarda və ya alt liqalarda çox sayda qol vurmuşlar (bu yarışların səviyyəsi aşağıdır). Buna görə də, oyunçuların rəsmi qolları adətən daha etibarlı sayılır. Məsələn, Pelé dostluq oyunlarında 500-dən çox qol vurub və bu, ümumi qol sayını 1280-dən çox edir, amma yalnız 762 rəsmi qol hesab edilir.
FIFA və Guinness Rekordları
Bu sahədə etibarlı bir standartın yaradılması üçün FIFA və Guinness Rekordları yalnız rəsmi qolları hesablayır. Buna görə də, bu statistika dünya rekordlarını müqayisə etmək və yeni rekordlar yaratmaq üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu sistem, müxtəlif statistikalar arasındakı fərqləri aydınlaşdırır və oyunçuların nailiyyətlərini ölçmək üçün etibarlı bir mənbə rolunu oynayır.
Qol vuran ən yaxşı oyunçular müxtəlif kateqoriyalarda
Ən çox milli qol: Cristiano Ronaldo
Cristiano Ronaldo, futbol tarixinin ən çox qol vuran oyunçusu, eyni zamanda milli yarışlarda da rekordçudur. O, 135 milli qol ilə futbol tarixində ən çox milli qol vuran oyunçudur. Bu rekord, Ronaldo-nun Portuqaliya milli komandasında davamlı iştirakı və Avropa Millətlər Kuboku və Dünya Kuboku kimi böyük yarışlardakı möhtəşəm çıxışı ilə əldə edilib. Bu sayda qol, onu futbol tarixində bir əfsanə halına gətirir.
Ən çox klub qolu: Lionel Messi
Lionel Messi, 518 klub daxilində qol vuraraq ən çox qol vuran oyunçudur. Bu möhtəşəm rekordun böyük bir hissəsi Barcelona-da qazanılıb. Messi, bu klubda olduğu müddətdə digər ulduzlarla birlikdə komandaya çoxlu uğurlar qazandırdı və çox sayda qol vurdu. Barcelona-dan sonra, o, Paris Saint-Germain və daha sonra Inter Miami-də oynadı ki, hər birində də qol statistikalarına əhəmiyyətli töhfə verib.
Bir mövsümdə ən çox qol: Lionel Messi (2012-ci ildə 91 qol)
2011-2012 mövsümündə Messi qeyri-adi bir rekord qıraraq, təqvim ilində 91 qol vurdu. Bu rekord hələ də bir oyunçunun təqvim ilində vurduğu ən çox qol olaraq tarixə keçib və futbol tarixində möhtəşəm bir nailiyyət sayılır. Messi, İspaniya Liqası, UEFA Çempionlar Liqası və milli oyunlar da daxil olmaqla bütün yarışlarda bu qədər qol vurdu.
Tarixin ən sürətli qolçusu
Bəzi oyunçular uzun müddət ərzində rekordlar qazanmış olsa da, bəziləri oyunun ilk saniyələrində inanılmaz qollar vurmayı bacarıblar. Futbol tarixində ən sürətli qol, 1994-cü ildə İsveçin Martin Patterson-u tərəfindən vurulub. O, Faro Adaları milli komandasına qarşı oyunun başlanğıcından yalnız 2.4 saniyə sonra qol vurmuşdur. Belə rekordlar, oyunçuların sürəti və oyunun başlanğıcında göstərdikləri möhtəşəm reaksiyalar baxımından olduqca həyəcanverici olur.
Gələcəyin ulduzları rekordlar yolunda
Kilian Mbappe
Fransa futbolunun gənc ulduzu Kilian Mbappe, gələcəkdə qol vurma rekordlarını qırmaq üçün ən böyük ümidlərdən biridir. Monaco və Paris Saint-Germain komandalarında göstərdiyi möhtəşəm performansla Mbappe, futbol tarixinin ən yaxşı qolçularından birinə çevrilmə yolundadır. O, sürətlə böyük rekordlara yaxınlaşır və əgər bu sürəti davam etdirərsə, bir gün Ronaldo və Messi kimi nəhənglərlə rəqabət apara bilər.
Erling Haaland
Norveçli hücumçu Erling Haaland, Manchester City klubunun ulduzu, tarixə düşən qol vurma rekordlarını qıra biləcək başqa bir gələcəyin ulduzudur. Haaland bədən gücü, yüksək sürəti və qol vurmaqda qeyri-adi dəqiqliyi ilə hal-hazırda futbol dünyasında ən qorxulu hücumçulardan birinə çevrilib. Az yaşına və fövqəladə bacarıqlarına əsaslanaraq, Haaland futbol tarixinin ən yaxşı qolçularından birinə çevrilmək potensialına malikdir.
Gənc ulduzlar ki, tarix yazacaq
Mbappe və Haaland-dan başqa, Jude Bellingham, Vinicius Junior və Ryan Gravenberch kimi digər gənc ulduzlar da futbol dünyasında böyük ulduzlara çevrilmək və qol vurma rekordlarını qırmaq yolundadırlar. Bu istedadlı gənc oyunçular gələcəkdə, çox da uzaq olmayan bir vaxtda, futbol tarixinin ən yaxşı qolçularının siyahısında yer ala bilərlər.
Qolçuların performansının müqayisəsi fərqli dövrlərdə
Oyun tərzi və taktikanın rolu
Futbol tarixində qolçuların performansına təsir edən amillərdən biri oyun tərzi və komandaların müxtəlif dövrlərdə tətbiq etdiyi taktikalar olmuşdur. Keçmişdə futbol ümumiyyətlə daha çox müdafiəçi yönümlü olmuş və daha çox komanda strategiyalarına əsaslanaraq oynanırdı. Bu günlərdə isə oyunlar daha çox hücum yönümlü olur və komandalar qol imkanları yaratmağa daha çox diqqət yetirirlər. Bu dəyişikliklər nəticəsində müasir oyunçular daha rahat qol vururlar və yeni rekordlar qura bilirlər.
Qaydaların dəyişməsi və komandaların keyfiyyəti
Futbol qaydalarındakı dəyişikliklər, məsələn, ofsayd sisteminin dəyişməsi, video yardımçı hakem (VAR) və digər islahatlar qol vurmağa təsir edib. Bundan əlavə, texnologiyanın inkişafı, məşqlərin keyfiyyəti, oyunçuların fiziki vəziyyəti və avadanlıqlar da futbolun rəqabət səviyyəsini artırmışdır. Bu amillər müasir oyunçuların qədim oyunçulardan daha böyük rekordlar qırmasına şərait yaradır.
Torpaqların, topun və fiziki hazırlığın vəziyyəti
Qol vurmağa təsir edən başqa bir amil isə oyun meydanlarının və istifadə olunan topların keyfiyyətidir. Keçmişdə meydanlar adətən daha pis şəraitdə olurdu və toplar da daha az keyfiyyətli idi. Hazırda süni meydanlar və daha peşəkar toplar oyunçulara daha yaxşı performans göstərmək və daha çox qol imkanı yaratmaq imkanı verir. Eyni zamanda, müasir dövrün daha inkişaf etmiş fiziki və tibbi hazırlığı oyunçuların qol vurma gücünü artırmaqda mühüm rol oynayır.
Tez-tez soruşulan suallar (FAQ)
FIFA kimə rəsmi ən yaxşı qolçudur?
FIFA və IFFHS tərəfindən dərc olunan rəsmi statistikaya görə, Cristiano Ronaldo 929 rəsmi qol (millî və klub yarışlarında) ilə futbol tarixinin ən rəsmi qolçusu kimi tanınır.
Pele Ronaldo'dan daha çox qol vurub?
Əgər ümumi statistikaya, dostluq oyunları və qeyri-rəsmi qol və oyunlar da daxil edilsə, Pele 1280-dən çox qol vurub və bu, Ronaldo'nun qol sayını ötür. Lakin rəsmi müqayisə üçün yalnız rəsmi qollar nəzərə alınır, və bu halda Ronaldo liderdir.
Qeyri-rəsmi qolların dəyəri nə qədərdir?
Dostluq oyunları və ya kiçik liqalarda vurulan qeyri-rəsmi qollar ümumiyyətlə rəsmi müqayisələrdə nəzərə alınmır. Rekordları müqayisə etmək üçün, adətən yalnız millî və klub yarışlarında vurulan rəsmi qollara diqqət yetirilir.
Sizin rəyiniz