İRNA-nın parlament üzrə müxbirinin məlumatına görə, İslami Şura Məclisinin Araşdırmalar Mərkəzi bir hesabatında xarici tələbələrin İrana cəlb edilməsinin çətinlikləri və həll yollarını təhlil edib. Bu hesabatda deyilir:
2000-ci illərdən beynəlxalq elmi-mədəni əlaqələrin genişlənməsi, maliyyə resurslarının azalması və boş yer probleminin ortaya çıxması, İranda yaşayan yeni nəsil əfqanların universitetlərə daxil olmaq tələbinin artması kimi səbəblər, beynəlxalq tələbələrin cəlb edilməsini ali təhsil sistemi üçün arzuolunan seçimə və İranın yumşaq gücünün mühüm hissəsinə çevirdi.
Bu potensiala əlavə olaraq, qanunverici hökumətin maliyyə tənzimləmələrinin bir hissəsini tənzimləyən qanunun 35-ci maddəsində və digər hüquqi və siyasi təsdiqlərdə xarici tələbələrin cəlb edilməsi üçün səlahiyyətli qurumlara icazə verdi. Lakin İrandakı beynəlxalq tələbələrin sayı həmin onilliyin sonuna qədər 2 minə çatmadı. 1990-cı illərdə ölkənin hərtərəfli elmi xəritəsinin və qanunların beşinci və altıncı inkişaf proqramlarının və beynəlxalq elmi əlaqələrin əhatəli sənədinin təsdiq edilməsi, Əl-Mustafa əl-Aləmiyyə Universiteti və İslam Azad Universitetinin fəaliyyətinin genişləndirilməsi ilə beynəlxalq tələbələrin sayı əhəmiyyətli dərəcədə artdı. Belə ki, Tələbə İşləri Təşkilatının hesabatına görə, 2021-ci ildə bu say təxminən 130 min nəfərə çatdı.
Həmçinin fənlərarası təhsil kurslarının genişləndirilməsi, ilkin giriş vizalarının və tez-tez tranzit vizalarının verilməsi prosesinin asanlaşdırılması, qeyri-iranlı elita üçün yaşayış şəraiti və iş icazələrinin verilməsi, universitet əməkdaşlarının hazırlanması, qonşu ölkələrin universitetləri ilə elmi və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsi, təqaüdçülərin qiymətləndirilməsi sistemində islahatların aparılması və qeyri-iranlıların fars dilində təhsil alması üçün stimul yaradılması təkliflər təqdim olunub.
Bu hesabat statistik nöqteyi-nəzərdən İrandakı beynəlxalq tələbələrin hazırkı vəziyyətini belə təqdim edib:
İrandakı beynəlxalq tələbələrin sayının dəqiq statistikası mövcud deyil. Statistik məlumat verən təşkilatların sayı (Ali Təhsil Tədqiqat və Planlaşdırma İnstitutu və Tələbə İşləri Təşkilatı), habelə beynəlxalq tələbələrin sayının hesablanması üçün fərqli əsaslar bu statistik fərqin iki əsas səbəbidir. Ümumi olaraq, son illərdə beynəlxalq tələbələrin sayının 26 minlə 130 mindən çox arasında olduğu açıqlanıb.
sələn, İran Miqrasiya Rəsədxanasının hesabatına əsasən, 2021-ci ildə beynəlxalq tələbələrin ümumi sayı 130.113 nəfər olub. Bunlardan 50 min 115 nəfəri İslam Azad Universitetində, 37 min 430 nəfəri Elm Nazirliyinə tabe olan universitetlərdə, 35 min 709 nəfəri Əl Mustafa əl-Aləmiyyə Universitetində, 6 min 859 nəfəri isə Səhiyyə və Tibb Təhsili Nazirliyinin tabeliyində olan ali məktəblərdə təhsil alır. Təbii ki, Ali Təhsil Tədqiqat və Planlaşdırma İnstitutu YUNESKO ilə qarşılıqlı əlaqədə olan bir təşkilat olaraq İrandakı beynəlxalq tələbələrin sayının bu rəqəmdən az olduğunu bəyan edir.
Bu institutun elanına görə, İrandakı beynəlxalq tələbələrin sayı 2003-cü ildəki təxminən 1400 nəfərdən 2021-ci ildə təxminən 26.000 nəfərə yüksəlib. Təbii ki, Əl-Mustafa əl-Aləmiyyə Universiteti və İslami Azad Universitetində təhsil alan tələbələr bu statistikaya daxil edilməmişdir.
Qeyd edək ki, 2020-ci ildən etibarən İslam Azad Universiteti öz tələbələrinin sayını Ali Təhsil Tədqiqat və Planlaşdırma İnstitutuna açıqlamayıb.
Sizin rəyiniz