Hind okeanı sahili ölkələrinin 8-ci konfransında iştirak etmək üçün Omana səfər edən İranın xarici işlər naziri Seyid Abbas Əraqçi bu gün 16 fevral 2025 tarixində bu konfransda çıxış edib. Əsrlər boyu Şərqlə Qərb arasında, böyük sivilizasiyalar və xalqlar arasında körpü kimi tanınan bir diyarda bu gün toplaşdığımıza diqqət çəkən Əraqçi deyib: İqtisadi və texnoloji inkişafın sürəti, ölkələrin yeni ticarət yollarından asılılığı, təhlükəsizlik və regional əməkdaşlığa olan ehtiyac keçmişdən daha çox önəm kəsb edir. Belə bir vəziyyətdə biz daha ənənəvi biznes yolları və köhnə nümunələri ilə kifayətlənə bilmərik. Biz Hind okeanının sadəcə tranzit marşrutu deyil, strateji və iqtisadi əməkdaşlıq qütbü olduğu bir gələcək dizayn etməliyik. Bu ilki konfransın “Dəniz Tərəfdaşlığının Yeni Üfüqlərinə Səyahət” başlığının arxasında dayanan fəlsəfə budur. Bu başlıq təkcə şüar deyil, həm də bütün region ölkələri üçün tarixi zərurətdir. Bu təkamülü dərk edən İran İslam Respublikası “dəniz yönümlü” siyasətini öz inkişafının strateji prioritetinə çevirib. 4900 km-i cənubda, bu nəhəng okean boyunca yerləşən 5800 km-dən çox sahil xəttinə malik olan ölkə öz gələcəyinə biganə qala bilməz.
Əraqçi qeyd etdi: Biz anladıq ki, bizim sahillərimiz ölkənin təkcə təbii sərhədləri deyil, həm də İranı qlobal iqtisadiyyatla birləşdirən qapılardır. Buna görə də İran İslam Respublikasının 14-cü hökuməti limanların inkişafı, dəniz nəqliyyatı və regional təchizat zəncirinin yaradılması üçün hərtərəfli və əməliyyat planı hazırlayıb. Bu arada Makran sahillərinin xüsusi yeri var. Əsrlər boyu təbii və iqtisadi imkanları diqqətdən kənarda qalan bu sahillər bu gün milli inkişafın prioritetlərindən birinə çevrilib.
Diplomatik xidmətin rəhbəri əlavə edib: Dəniz təhlükəsizliyi bu gün heç vaxt olmadığı qədər qlobal iqtisadiyyat üçün əsas kateqoriyadır. İran İslam Respublikası iqtisadi və ticarət rolu ilə yanaşı, dəniz təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə də cavabdehdir. İran Hərbi Dəniz Qüvvələri region ölkələri ilə əməkdaşlıq edərək, dəniz quldurluğu ilə mübarizə əməliyyatlarında, narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi, mütəşəkkil cinayətlərlə mübarizə və gəmiçilik təhlükəsizliyinin təmin edilməsində davamlı olaraq rol oynayıb. Hesab edirik ki, dənizlərin təhlükəsizliyi regiondankənar güclərin təzyiq və ya təsir aləti olmamalı, region ölkələrinin əməkdaşlığının nəticəsi olmalıdır.
Xarici işlər naziri qeyd edib ki, regional əməkdaşlıq ümumi tərəqqinin açarıdır. Hind Okeanı Hövzəsi Ölkələri Assosiasiyasının (IORA) və bu təşkilatın Dəniz Qüvvələrinin Zirvə Toplantısının (IONS) üzvü olan İran, regionda çoxtərəflilik və iqtisadi və təhlükəsizlik əməkdaşlığına sadiqliyini vurğulayır. Lakin bu arada mühüm çağırış var: bəzi qeyri-regional güclər bölgədəki siyasi, iqtisadi və təhlükəsizlik boşluqlarından istifadə etməyə və region ölkələri arasında təbii əməkdaşlığa təsir göstərməyə çalışırlar. Biz imkan verə bilmərik ki, dünya güclərinin geosiyasi rəqabəti bu regionun gələcəyini müəyyən etsin. Hind okeanının taleyi ilə bağlı qərarlar bu regionun ölkələri tərəfindən və onun xalqlarının xeyrinə verilməlidir.
Sizin rəyiniz