Qahirənin təzyiqləri və təcridinin sirri - Misir Yəmən variantına üz tutdu

Ərəb dünyasının məşhur analitiki Əbdülbari Ətvan Misirdəki vəziyyətə toxunaraq “Rai Al-Youm” (Rəy əl-yəvm) qəzetində yazıb: Misir hazırda misli görünməmiş siyasi və iqtisadi böhrandan əziyyət çəkir və bu böhran ABŞ prezidenti Donald Trampın Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və BƏƏ kimi üç ölkəyə səfəri və 5 trilyon dollarla ölkəsinə qayıtması ilə nəticələnib, Misir hakimiyyəti isə 160 milyard dollarlıq borcunun kredit və faizlərini ödəyə bilmir.

O, Trampın səfəri zamanı Misir prezidenti Əbdülfəttah əs-Sisinin Ər-Riyadda keçiriləcək sammitə dəvət edilməməsi ilə özünü göstərən Körfəz ölkələri ilə Misir arasındakı böhrana toxunaraq xatırladıb: Misirin marginallaşdırılması tendensiyası çoxdan, Qəzzanın yenidən qurulması üçün Qahirədə keçirilən fövqəladə toplantıda açıq-aşkar görünürdü. Bu da Misirlə yuxarıda adı çəkilən ölkələr, xüsusilə də Səudiyyə Ərəbistanı arasında münasibətlərin soyuqlaşmasının səbəbləri ilə bağlı Misirdə və xaricdə çoxlu suallar doğurdu. Misir dairələri bunun səbəbini əs-Sisinin Donald Trampın Ağ Evə dəvətinə, fələstinlilərin Sinaya köçürülməsinə qarşı çıxması ilə əlaqələndiriblər. ABŞ hökumətinin Misir Hərbi Hava Qüvvələrinin və qırıcılarının modernləşdirilməsinə qarşı çıxması və hava qüvvələri üçün ehtiyat hissələri tələb etməsi Misirin qırıcı almaq üçün Çinə üz tutmasına səbəb oldu ki, bu da Qahirənin ilk reaksiyasında ABŞ hökumətinə ölümcül və ildırım zərbəsi oldu.

Təhlilçi Misir, İordaniya və İraqın xarici işlər nazirləri səviyyəsində üçtərəfli görüşün Misir prezidenti və İordaniya kralının Tramp sammitinə dəvət olunmamasına cavab olduğunu, bunun Misirin bu təcriddən çıxmaq üçün yeni yanaşmasının və tez bir zamanda alternativ tapmağa çalışdığının göstəricisi kimi qiymətləndirildiyini bildirib. O, əlavə edib: Qətər əmiri istisna olmaqla, Körfəz Əməkdaşlıq Şurası ölkələrinin başçılarının iştirak etmədiyi Bağdad sammitində Misir prezidentinin iştirakı da bu istiqamətdədir.

O, vurğuladı: Bu günlərdə gündəmə gətirilən sual Misirin Qahirəni təcrid etmək səylərinə necə cavab verəcəyi və bu reaksiyaların nə vaxt açıqlanacağıdır? Şübhə yoxdur ki, Misir hazırda müxtəlif cəbhələrdə çoxsaylı böhranlarla mübarizə aparır. Misirin ən cənub bölgəsi olan Sudan, ABŞ və İsraillə yanaşı, Körfəz Əməkdaşlıq Təşkilatı ölkələrinin qızışdırdığı yorucu müharibədədir, Misirin qərb sərhədlərində Liviyada da oxşar vəziyyətdir, Kemp Devid Sazişləri getdikcə daha çox pozulur və Qəzza ilə işğal olunmuş Fələstin arasındakı sərhəddə vəziyyət xaotikdir. Süveyş kanalının illik gəlirində də 7 milyard dollar azalma var.

Ətvan bu qeyddə əlavə etdi: İsrailin Qəzza və Yəməndə törətdiyi qırğınlar qarşısında Misirin şöhrətini, bölgədəki strateji mövqeyini və rolunu qoruyub saxlamağın yeganə çıxış yolu, işğal rejiminin Səlahəddin (Filadelfiya) ərazisini zəbt edərək onu pozmasından sonra Kemp-Devid razılaşmasından çıxmaqdır. Misirin əsasını qaldırıb sionist düşməni anladığı bir dillə, yəni güc dili ilə mübarizə aparmağın vaxtıdır. Əks halda, bu təcrid prosesi yayılaraq Misirə keçəcək, parçalanma və dağılmanın başlanğıcı, onun birliyinin, ictimai vəhdətinin, ərazi bütövlüyünün itirilməsi deməkdir. Bu, Livan, Suriya, Liviya və Sudanda baş verənlərə bənzər qeyri-sabitlik ilə əhatə olunacaq.

O qeyd edib ki, hazırda Misir Böyük İsrailin yaradılması və Netanyahunun planına uyğun olaraq Yaxın Şərqin transformasiyasını təhdid edən ən böyük və yeganə ölkədir. Ey misirlilər, bıçaq sümüyünüzə dirəndi, indiki siyasət isə əks nəticələr verir, İsrail və Amerika bıçağı sümüklərinizə yaxınlaşıb.