Məhəmmədrza Arif çərşənbə axşamı Üçüncü Xəzər İqtisadi Konfransı üzvlərinin birgə iclasında iştirak edən qonaqları salamlayaraq deyib: “Əminəm ki, biz qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün bu fürsətdən istifadə edə bilərik.”
Arif deyib: “Bu toplantı dövlət və özəl sektorların iştirakı və sahilyanı ölkələrin ticarət, sənaye və elmi sektorları arasında əməkdaşlıq üçün müvafiq platforma yaradır. Ümidvaram ki, bu gün qəbul etdiyimiz qərarların icrası ilə biz Xəzər regionunun iqtisadi artımına müsbət təsirlərin şahidi olacağıq və ticarət mübadiləsinin əhəmiyyətli dərəcədə artacağını görəcəyik.”
“Xəzəryanı dövlətlər arasında iqtisadi və ticarət əməkdaşlığı haqqında saziş iqtisadi əməkdaşlıq və bugünkü konfransın təşkili üçün əsas rolunu oynayır. Nümayəndə heyətlərinin rəhbərləri arasında aparılan danışıqlar, razılaşmalar, iş adamları ilə görüşlər, bu dəyərli konfransda sahilyanı ölkələrin ekspertlərinin iştirakı ilə ixtisaslaşmış panellərdə iştirak Xəzər dənizində iqtisadi-ticarət əməkdaşlığının gələcəyinə zəmin yaradır” - deyə, o, əlavə edib.
Birinci vitse-prezident çıxışının davamında deyib: “Təklif edirəm ki, Xəzər Dəniz İqtisadi Forumu çərçivəsində qərarların təqib edilməsi və həyata keçirilməsi üçün İqtisadi və Ticarət Əməkdaşlıq Sazişinin icrasına cavabdeh olan nazirliklər səlahiyyətli milli qurum kimi diplomatik kanallarla razılaşdırılmaqla iqtisadi forumların qərar və sazişlərinin icrasını izləsinlər.”
Arif qeyd edib ki, Xəzər dənizində nəqliyyat və regiondakı dəhlizlər məsələsi Xəzər dənizinin sahilyanı dövlətlərinin gücləndirməyə çalışdığı mühüm məsələlərdəndir. Bölgədə müxtəlif tranzit marşrutlarının təklif edildiyi və nəzərdən keçirildiyi bir şəraitdə Xəzəryanı ölkələr arasında daha geniş əməkdaşlıq, tranzit və ümumi maraqlara aid xərclərin azaldılması, eyni zamanda daha çox ticarət imkanları və genişləndirilmiş bazarların yaradılması baxımından təsirli olacaqdır.
Birinci vitse-prezident sonra deyib: “Beştərəfli formatda multimodal və kombinə edilmiş nəqliyyatın (dəmir - dəniz - avtomobil) gücləndirilməsi üzrə ekspert məsləhətləşmələrini gücləndirmək lazımdır. Bu baxımdan, İran İslam Respublikasının 2025-ci ildə “Xəzər Dənizi 2025 Yük Forumu” adlı konfransa evsahibliyi etmək niyyətində olduğunu bildirməkdən məmnunluq duyuram.”
“İran İslam Respublikası da suveren zəmanətlər verməklə öz texniki və mühəndis şirkətlərinə dəstək verib. Təklif edirəm ki, Xəzər dənizinin sahilyanı dövlətləri İran şirkətlərinin yüksək texniki və mühəndis imkanlarından yararlansınlar” - deyə, o, bəyan edib.
Arif deyib: “Biz sahilyanı ölkələr arasında birgə azad ticarət zonalarının yaradılması təklifini bir daha təkrarlayaraq vurğulayırıq. Bütün tərəflər Xəzəryanı dövlətlər arasında beştərəfli danışıqlar çərçivəsində öz fikirlərini bildirsinlər və belə bir platformanın yaradılması imkanlarını araşdırsınlar. İnanırıq ki, sahilyanı ölkələr arasında əməkdaşlıq və beş sahilyanı ölkənin hökumətlərinin qərarı ilə birgə azad zonaların yaradılması mümkün olacaq. Biz Xəzər dənizində azad ticarət zonalarının yaradılması üzrə əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumunun layihəsini rəsmi olaraq bütün sahilyanı ölkələrə göndərmişik. Bu layihə ilə bağlı digər ölkələrin fikirlərini eşitməyi gözləyirik.”
Birinci vitse-prezident çıxışının digər hissəsində bəyan edib: “Xəzər dənizi sahili vilayətlərinin iqtisadi-ticarət əməkdaşlığının genişləndirilməsində və bu konfrans çərçivəsində qərarların operativləşdirilməsi və həyata keçirilməsinin asanlaşdırılmasında əhəmiyyətini nəzərə alaraq, təklif edirəm ki, “Xəzər dənizi sahili vilayətlərin valilərinin forumu” yaradılsın. İran İslam Respublikası bu forumun ilk iclasını 2025-ci ildə özünün Xəzər dənizi sahilindəki sahil əyalətlərindən birində keçirməyə hazırdır.”
Arif bildirib ki, İran İslam Respublikası 2018-ci ildə Qazaxıstanın Aktau şəhərində keçirilən Beşinci Xəzər Sammitində Xəzər dənizində turizm əməkdaşlığının inkişaf etdirilməsi təklifini irəli sürüb və bununla bağlı Xəzəryanı ölkələrə saziş layihəsi təqdim edib. İndi biz müxtəlif perspektivlər əsasında müzakirələr aparmağa və bu sahədə mövcud imkanları araşdırmağa hazırıq. Bu sektorda birgə investisiya imkanları çox böyükdür. Son illər İran İslam Respublikasının Xəzər dənizində sahillərinə yaxın ərazilərdə turizmin inkişafına, mehmanxanaların, istirahət və istirahət obyektlərinin tikintisinə mühüm investisiyalar qoyulub.
Sizin rəyiniz